Groene Hart
en verder..
Appel - Stroe
Etappe 9. Dinsdag 6 april 2010
Een mooie lentedag na een regenachtige periode. Door vertraging in het openbaar vervoer, kom ik pas tegen twaalven bij het buurtschap Appel aan. Van de provinciale weg loop ik het plaatsje in. Op een overjarige tractor dendert mij een oude boer tegemoet. Ik groet hem en zie dat hij geen gebit in heeft. Ik ben op het platteland!
Bosanemoon in berm
Het landschap is hier anders dan in de Gelderse Vallei waar ik op de vorige etappe door trok. Hier zijn weinig slootjes. Hagen en bomen vormen de afscheiding tussen de velden. Dat was in het cultuurlandschap van voor de ruilverkavelingen in grote delen van hoog Nederland gebruikelijk. Het prikkeldraad dat nu vaak voor de afscheidingen zorgt, werd pas in de Eerste Wereldoorlog uitgevonden.
Ik loop door een coulissenlandschap. De wegen zijn hier nergens kaarsrecht. Over het erf van een boerderij kom ik op een onverharde weg. De stilte valt me op. Die wordt geaccentueerd door het ver verwijderde geraas van de A1. Hier heersen de vogelgeluiden. Op het pad scharrelt een verblindend goudgroene kever. Op internet las ik over oude boerderijen in Appel. Mijn verwachtingen zijn hoog. Maar oude boerderijen zie ik weinig. Wel een nieuw gebouwde boerderij in oude stijl, met een bakhuisje, een schaapskooi en een hooiberg. Een eindje er achter ligt een echte oude boerderij.
Een
versgeploegde akker langs de Appelsche Heide
De maïsakkers zijn overal groen van het vers opgekomen gras. Het bewerken van de grond voor het inzaaien van de maïs is nog niet begonnen. De bodem heeft hier wat reliëf. Sommige akkers zijn bol en liggen wat hoger. In een bosschage langs de Voorthuizerweg ligt een geïsoleerde langgerekte heuvel, ongeveer 8 meter boven het maaiveld. Het lijkt geen natuurlijke heuvel, maar waarom zouden mensen zo'n heuvel opgeworpen hebben?
De Appelsche Heide die nu volgt, is een wonderschoon natuurgebied, een juweeltje. Er zijn veel vennetjes in deze vochtige heide, die rijk is aan bijzonder leven. Ik zie enkele vroege kikkers, ik hoor een zwarte specht. Dat vind ik als randstedeling wel bijzonder. De eerste fitissen van dit jaar laten hun weemoedige liedje klinken. Noch Natuurmonumenten, noch Staatsbosbeheer hebben hier de paden rechtgetrokken en wandelpaden uitgezet. Borden met uitleg voor de toerist ontbreken. Het is een stukje natuur dat niet als zodanig wordt gepresenteerd, zo langzamerhand een zeldzaamheid in Nederland. Door het grootste deel van deze heide voert weg noch pad, je kunt er alleen van enige afstand naar kijken. Nou ja, ergens heeft men toch een nieuw ven gegraven, waardoor de illusie van een niet door natuurontwikkeling aangetast stukje natuur niet geheel in stand blijft.
Vochtig
weilandje langs de Appelsche Heide
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden in dit afgelegen gebied wapens voor het verzet gedropt door de Engelsen. Die werden door Puttense mannen opgehaald. Helaas reden ze op de terugweg recht in de fuik van de Duitse bezetter die juist bezig was de Puttense bevolking bij elkaar te drijven. De mannen werden vervolgens naar concentratiekampen gedeporteerd, als wraak voor een aanslag van het verzet in de buurt. Vrijwel niemand kwam terug.
Een gehakkelde Aurelia, luidruchtige boomklevers en de eerste boerenzwaluw doen deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis van dit gebied snel vergeten. Voor het landgoed Gerwen liggen een paar prachtige heitjes en tot Veenhuizerveld zie ik geen campings of andere bedrijven dan boerenbedrijven. In Veenhuizerveld hebben de huizen zeer royale tuinen of erven. Een echte dorpskern zie ik niet. Er is een gigantische sauna en beautyfarm die al ver met borden wordt aangekondigd.
Na Veenhuizerveld begint het min of meer aaneengesloten bosgebied van de Veluwe. Ik sla de lange Boeschoterweg in: een fietspad naast een onverharde weg, die voornamelijk door ruiters wordt gebruikt en daardoor voor de wandelaar nogal mul is. Wandelaars kom ik niet tegen in het Speulderbos waar de route doorheen voert. Ook niet bij Klein Boeschoten, enkele boerderijen op een door bos omsloten grote akker. Ik wandel langs een schaapskooi, een heide, een met dennen beplante voormalige zandverstuiving.
Bos is bos. Soms is het wat saai. Dat heeft veel te maken met de oorsprong . Het meeste bos hier is aangelegd voor de houtproductie. Het bestaat uit één boomsoort die in regelmatige rijen is aangeplant. Op de armste grond zijn dat dennetjes, op de iets betere grond Douglassparren. De Douglasspar is afkomstig uit Noord-Amerika en in het eerste kwart van de twintigste eeuw op grote schaal in Nederland aangeplant. De boom wordt nu tot de inheemse flora gerekend. Je herkent hem onder andere aan de kegels, die hangen en driepotige vruchtjes tussen de dunne lobben hebben. Zeldzamer zijn larixbossen. Langs de wegen zijn er soms Amerikaanse eiken aangeplant. En er zijn bossen van dunne eikjes, voormalig eikenhakhout voor de leerlooierijen en voor eikels als varkensvoer. Soms zijn er stukjes met berken, een boom die wel haast vanzelf op arme droge grond verschijnt. Op en langs de heides staan berken en vliegdennen en onder de bomen veel Amerikaanse vogelkers die nu begint uit te lopen.
Er wordt veel aan gedaan om het bos gevarieerder te maken, maar het zal nog decennia duren voor onze bossen op grote schaal een natuurlijker aanzien hebben. De uitgestrekte bossen waar ik doorheen loop lenen zich niet makkelijk voor het maken van interessante foto's. Ik kies daarom wat minder gebruikelijke standpunten voor mijn bosfoto's.
Lariks
In Stroe, het eindpunt van deze etappe strijk ik even neer op een bankje op een klein rond pleintje. In het midden een beeldpartij van twee edelherten. Kennelijk bij gebrek aan lokale helden, zal ik dergelijke realistische dierenbeelden in dit deel van het land nog vaker zien.
Nieuwbouw oude schaapskooi
Oude
boerderij bij Appel
Mannelijke bloeiwijze groot hoefblad
Boerderij in het bos: Boeschoten
Berk
Grove
Den
Nog een
schaapskooi