Namibia. Startpagina. Rietblog, reizen.

Inleiding reisverslag

Dit is het verslag van een vakantiereis van 22 dagen door Namibië. De reis vond plaats tussen half oktober en half november 2009, tijdens het zuidelijke voorjaar. Op deze pagina geef ik algemene informatie over het land en het reizen daar. Op de volgende pagina's staat een verslag per dag.

Ik heb niet alleen naar mensen, landschap en wild gekeken zoals de meeste toeristen doen. Tijdens de reis heb ik ook als "vogelaar" naar vogels gekeken. Van deze waarnemingen doe ik op enkele aparte vogelpagina's verslag. De foto's zijn denk ik ook voor niet-vogelaars de moeite waard. Ga hiervoor naar: → Vogels Namibië

Kort overzicht van de geschiedenis van Namibië

Namibië ligt in zuidelijk Afrika, rond de Kreeftskeerkring. Einde 19e eeuw (1884) werd het door de Duitsers gekoloniseerd en kreeg het de naam Zuidwest-Afrika. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het land bezet door Engeland. Na de oorlog werd het trustgebied van de Volkenbond met Zuid-Afrika als beheerder. Na de Tweede Wereldoorlog bleef Zuid-Afrika tegen de wil van de Verenigde Naties het land besturen en voerde het de apartheid in. De SWAPO voerde vanaf de jaren zeventig strijd voor de onafhankelijkheid van de Namibië. Daaraan was een lange geschiedenis van verzet van inheemse bevolkingsgroepen en hun leiders tegen de koloniale overheersing vooraf gegaan. Zuid-Afrika onderdrukte de onafhankelijkheidsstrijders en streed aan de noordgrenzen van Namibië tegen de (linkse) vrijheidsstrijders die vanuit Angola opereerden.

Met de val van het apartheidsregiem in Zuid-Afrika kwam er ook een einde aan de bezetting van Namibië door Zuid-Afrika. De Verenigde Naties organiseerden vrije verkiezingen en in 1990 werd het land onafhankelijk. In 1994 werd de havenplaats Walvisbaai, tot dan een Zuid-Afrikaanse enclave, door Zuid-Afrika aan Namibië overgedragen. Het land is nu een parlementaire democratie. De SWAPO heeft een stabiele meerderheid. De aanhang van deze partij bestaat vooral uit Ovambo, de grootste bevolkingsgroep van het land. De economie van het land heeft als peilers: landbouw (veeteelt), visserij, mijnbouw (uranium, diamant, edele metalen) en toerisme.

Presidentsverkiezingen november 2009, affiche SWAPO

Reizen en overnachten

Het land is goed zelfstandig te bereizen met een huurauto. Alternatieven: auto met chauffeur, georganiseerde reis per overlandvoertuig, of fly-in. Het openbaar vervoer is erg beperkt. De meeste wegen zijn goed: geasfalteerd of van goed onderhouden gravel en er is buitengewoon weinig verkeer. De afstanden zijn groot en de plaatsen liggen ver uit elkaar. De voorzieningen zijn goed, de supermarkten zijn vaak verrassend ruim gesorteerd. Overnachten kan in hotels /guesthouses in de grotere plaatsen en in lodges op het land. De prijzen lopen uiteen van bescheiden tot zeer hoog in de luxe lodges. Kamperen is een goed alternatief. De campings zijn zeer ruim en zijn en niet al te druk, behalve tijdens de schoolvakanties. Ze liggen vaak midden in de wildernis. De campings zijn goedkoop en hebben goede voorzieningen: een braai (altijd), water. Eelektriciteit is er alleen op de luxere campings. De campings in de nationale parken, zijn wat duurder en moeten vooraf gereserveerd worden, zeker in het hoogseizoen. Wij gebruikten een auto met daktent, zodat we heerlijk buiten konden overnachten op campings. Zo ervaar je de Afrikaanse wildernis het best. Een aantal keren hebben we in een lodge of guesthouse geslapen. Soms om praktische redenen: in Windhoek, in Swakopmund vanwege het vrij frisse weer daar. Soms ter afwisseling van het kamperen en om jezelf even te verwennen met meer luxe.

We hadden een Nissan 4wd met dubbel cabine gehuurd. Dat betekent: vier zitplaatsen. Ook voor een gezelschap van twee personen, zoals wij, is dit handig, omdat je spullen als kijkers en fototoestellen bij de hand kunt houden. Een 4wd was voor het grootste deel van onze route niet strikt nodig. Op gravel- en zoutwegen rijd je wel wat veiliger met vierwielaandrijving. Een enkele keer was de gravelweg wat slechter: kuilen, ribbels en wat grotere stenen op de weg. Je moet goed uitkijken bij het rijden door de bedding van droge rivieren die de wegen kruisen, daar is de weg vaak slechter. Op onze route was er alleen diep zand op de laatste 5 kilometer in Sossusvlei. Je kunt voor dat stuk echter makkelijk met een shuttle mee. Ook het Mahango NP (Nationale Park) en in Caprivi kwamen we zanderige wegen tegen.

Groen

In de tijd dat wij reisden (oktober - november) werd het al erg heet en in het noorden kondigde de regentijd zich aan met verspreide onweersbuien. Meestal bleven ze op afstand. Het had in sommige delen van het land in oktober al wat geregend, waardoor de natuur daar veel groener was dan in deze tijd van het jaar gebruikelijk is. In de regentijd worden de onverharde wegen lastiger begaanbaar. Maar tijdens onze reis waren de wegen, op wat diepere plassen in Ethosha en Mahango NP na, nog goed te berijden.

Route

We hadden zelf een route opgesteld na uitvoerige raadpleging van reisgidsen, internet en trip reports van birders. Vervolgens hebben we via een kleine Nederlandse touroperator in Namibië
→ Explore Namibia een auto gehuurd en overnachtingen laten boeken. Explore Namibia stond ons met raad en advies goed bij. Voor een eerste reis is dit een prettig arrangement. Een nadeel is dat er met de boekingen vooraf weinig ruimte is om de reis ter plekke nog naar behoefte aan te passen. Overigens bleek dat in de tijd dat wij reisden er vrijwel overal genoeg plaats was om te overnachten, het was zelfs erg rustig. We vlogen met Air Namibia vanaf Frankfurt rechtstreeks met een nachtvlucht naar de hoofdstad Windhoek en gebruikten een daarbij behorend gratis treinkaartje voor het traject Duitse grens - Frankfurt. Het leverde overigens wel enige logistieke problemen op om dit gratis kaartje ook daadwerkelijk op de heenreis te gebruiken, want het was alleen met een code uit een automaat op een Duits station te halen.

Er zijn veel informatiebronnen voor het voorbereiden en organiseren van een reis in Namibië. Twee links:

→ Namibia (Bradtgids)

→ Startpagina Namibië

Landschap

Een groot deel van het land bestaat uit woeste natuur: bergen, woestijnen, savannnes, in een omvang en uitgestrektheid die voor West-Europeanen ongekend is. Veel woeste natuur is tot nationale park gemaakt. Dat geldt bijvoorbeeld voor een groot deel van een strook van 50 tot 100 kilometer breed langs de kust. Het wildrijke Etosha is het bekendste nationale park. Etosha heeft een oppervlak gelijk aan tweederde van Nederland.

→ Klik hier voor een beschrijving van het natuurlijk landschap.

Ongeveer tweederde van het land wordt in beslag genomen door reusachtige boerderijen. Ze hebben vaak een oppervlak van 30 tot 40 vierkante kilometer. Men houdt er vee: koeien, schapen, antilopen. Dit land ziet er in de ogen van Nederlanders uit als wildernis en dat is het voor een flink deel ook. Al wordt de natuur hier wel bei¨nvloed door het grazen van het vee. Landbouw op enige schaal komt alleen in een beperkt gebied in het centrale hoogland voor, waar meer regen valt. De grote boerderijen zijn overwegend in bezit van Duits of Afrikaans sprekende landeigenaren. Dat zie je aan de namen van de boederijen die vaak op grote borden bij de ingang langs de weg staan, terwijl de gebouwen kilometers ver uit het zicht liggen. Er zijn hier alleen wat grotere bevolkingscentra, dorpen zijn er weinig. De plaatsen liggen al snel honderd kilometer of meer van elkaar. De landerijen zijn afgezet met rasters, je ziet vrijwel geen dieren of mensen langs de weg.

compound

De rest van het land ziet er heel anders uit, meer zoals in grote delen van Afrika in het noorden. Het land is volgens de lokale traditie (groeps)bezit van de inheemse bevolking die er kleinschalige landbouw en veeteelt bedrijft, om te voorzien in de eigen behoeften. Dit gebied ligt voornamelijk in het noorden en is met een "veterinary fence" van het zuiden afgescheiden, zodat er veeziekten zich niet naar het zuiden verbreiden. In dit gebied zie je overal kleine dorpjes met traditionele hutjes, maar ook nieuwbouwscholen. Er lopen veel mensen en dieren langs de weg. Rond de dorpen is de bodem vaak kaalgevreten door het vee en het natuurlijke bos is uitgedund door het vergaren van brand- en bouwhout.

Het natuurlijke landschap

Woestijn

Van west naar noordoost neemt de hoeveelheid regen die jaarlijks valt geleidelijk toe en daarmee ook de begroeiing. De regen valt in de zuidelijke zomer tussen december en april. De rest van het jaar is het vrijwel geheel droog. Veel bomen en struiken verliezen dan hun blad en het gras wordt geel en dor. In het westen vormt een strook van ongeveer 100 kilometer breed de Namib woestijn, waar bijna geen regen valt. Er zijn uitgestrekte zandduinen en langs de kust hangt zeer vaak ochtendmist veroorzaakt door de Benguela golfstroom die koud water langs de West-Afrikaanse kust naar het noorden stuwt. Deze woestijn is erg kaal. Als het al begroeid is, gaat het om korstmosvlaktes of lage, droogteminnende planten die ver uit elkaar staan.

Halfwoestijn en droge savanne: Karoo en doornveld

Wat verder het binnenland in volgt de Karoo. Dit is een halfwoestijn met rotsen en struikgewas, die overgaat in droge savanne of doornveld. Hier groeien accacia's en struiken, die vrij ver uit elkaar staan. In deze zone ligt het centrale bergland dat van zuid naar noord door het centrum van het land loopt en dat tot ruim 2000 m hoog is. Het hoogland loopt vervolgens in het oosten weer geleidelijk af naar de Kalahari, een fossiele zandwoestijn, die nu als droge savanne begroeid is.

Vochtige Savanne en miombo-bos

Ten noordoosten van het centrale hoogland neemt de begroeiing verder toe. Dit is de vochtige savanne, met meer soorten begroeiing en hogere, maar nog steeds verspreide bomen en met meer gras. Waar de hoeveelheid neerslag nog groter is maken de acccaciasoorten van de droge savanne steeds meer plaats voor miombo bomen. Dit is het miombobos. Dit bos bestaat nog steeds uit verspreide bomen, er is geen aaneengesloten bladerdak.

Rivieren

Het noorden en noordoosten ontvangen in de zuidelijke zomer meer regen, zodat hier enige landbouw mogelijk is, ook dankzij irrigatie met water uit de Kunenerivier die de grens met Angola vormt. Alleen langs de zuidgrens en de noordgrens van Namibië en in de Caprivistrook lopen rivieren die het hele jaar water voeren. Alle andere rivieren zijn zogenaamde efemere rivieren of tijdelijke rivieren, die slechts enkele dagen per jaar water afvoeren en soms jaren droog staan. Langs de droge en natte rivieren is de begroeiing weelderiger en in het noorden tropisch. Deze rivierbeddingen lopen als lange groene linten door de droge omgeving. Voor het wild zijn ze belangrijk omdat er voedsel en water te vinden is. Deze groene linten dienen als migratieroutes. Zo leven de woestijnolifanten van Damaraland van het groen en het water in deze rivierbeddingen.