Rietblog.nl

wandelen, reizen, vogels

Namibië en Botswana 2010

kopjes2_6423 (29K)

De weg vinden (1) Tracks4Africa

In sommige delen van Namibië en zeker in Botswana rijd je over "tracks", onverharde sporen, meestal een spoor breed, vaak door zand, soms door modder en water. Wegwijzers ontbreken veelal. Tracks splitsen onverwacht. Je weet niet of het om een echte zijweg gaat of om een alternatieve route. Het is daarom moeilijk hier zelf je weg te vinden. Goede kaarten, kompas of tegenwoordig een GPS-apparaat zijn eigenlijk onontbeerlijk om zelfstandig te reizen.

De Zuid-Afrikaanse organisatie Tracks4Africa, brengt digitale kaarten uit voor GPS apparaten, die gebaseerd zijn op de routes en ervaringen van Afrika reizigers. Voor weinig geld zijn kaarten te down loaden.

→ Tracks4Africa

Wie het in Botswana met papieren kaarten moet doen, kan gebruik maken van de Shell Maps van Veronica Roodt. Dit zijn de enige kaarten die redelijk nauwkeurig de tracks in en om de vele Nationale Parken weergeven.

De weg vinden (2) Water

Afhankelijk van het jaargetijde heb je in Botswana te maken met water op de wegen: plassen, waarvan je niet kunt zien hoe diep ze zijn en hoe stevig de bodem is en stromen die de weg kruisen. De route wordt hierdoor moeilijk of niet begaanbaar. Sinds 2009 - 2010 stroomt er veel meer water uit de Okavango en de Chobe rivierin in de richting van de Okavanga Delta in Botswana. Allerlei routes die eerder in de droge tijd nog goed begaanbaar waren, zijn dat nu veel minder. Er worden hier en daar nieuwe bruggen gebouwd. Voor zelfstandig reizen is het belangrijk je voor de reis zo goed mogelijk op de hoogte te stellen van de actuele omstandigheden. Dat kan heel goed via de volgende site, waar reizigers hun ervaringen uitwisselen:

→ SA 4x4community forum Botswana

Ook de discussies op Botswana startpagina kunnen instructief zijn, al zit er ook veel gezeur en vragen naar de bekende weg tussen.

→ Botswana-Startpagina

Ook ter plekke steeds navragen bij andere reizigers en rangers naar de toestand van de routes.

Zelfstandig toerisme onder druk

Botwswana wil geen massatoerisme, maar verdienen aan "high end" toerisme. Dit toerisme wordt georganiseerd door touroperators, vereist dure hotels en safari lodges, vlieg-in mogelijkheden en exclusieve wildervaringen. Campings zijn geprivatiseerd en prijzen voor de individueel reizende toerist stijgen. In de buurt van campings worden kampjes van dure touroperators opgericht. Die rijden rond met hun dure klanten in safarivoertuigen. En liefst hebben ze geen last van individuele toeristen. Het rijgedrag t.o.v. individuele toeristen wordt steeds onfatsoenlijker: bij het passeren op een enkel spoor niet even achteruit willen rijden waar een goede passeer plek is; de individuele toerist moet zich maar vastrijden in de bush. Voordringen bij wildkijkplaatsen. Bij het Chobe riverfront is het in het hoogseizoen soms veel te druk met safarioperators. En die zien de individuele toeristen al helaaml niet zitten. In discussieforums duikt steeds vaker de veronderstelling op dat Botswana het individuele toerisme wil terugdringen. Waar of niet waar is moeilijk uit te maken. Zeker is dat het safaritoerisme in sommige streken (Chone riverfront b.v.) in het hoogseizoen te massaal dreigt te worden. Met tien safarivoertuigen naar dezefde kudde olifanten kijken is niet leuk meer. De vraag is hoe de landen waar nog grote wildparken zijn verantwoord met de toerisme druk kunnen omgaan.

Botswana - Chobe NP, Ihaha, Kasane en Savuti

Van Katima Mulilo naar de grens

's Ochtens in Katima Mulilo tanken en inkopen doen. Diepgevroren vlees voor de braai. Dat blijft wel even goed in onze koelbox. We gaan immers twee nachten kamperen in Ihaha. Deze campsite ligt midden in het Chobe National Park. Er zijn daar geen winkels.

We rijden naar het zuiden. We bevinden ons in een vlak en nat gebied waar de waterrijke Zambezi en de Chobe veel zijarmen hebben gevormd en hun loop vaak hebben verlegd. Ook is het klimaat hier vochtiger en begint de regentijd eerder dan in het westen. Er zijn kleine traditonele dorpjes langs de weg, met wat veeteelt en landbouw.

Olifanten Chobe (161K) Olifanten langs de Chobe rivier (klik op foto voor vergroting)

Grensovergang

In Ngoma aan de gens staan veel lokale bewoners te wachten. Op vervoer? De grensformaliteiten in Namibië gaan vrij vlot. We rijden de brug over de Chobe rivier over. Aan de overkant gaat de oever steil omhoog. Daar rijden we eerst door een ontsmettingsbad. En, ja hoor, we mogen geen vlees over de grens meenemen. We leveren ons vlees voor twee avondmaaltijden in bij een gezette dame in uniform. Die bergt het op in een huisje dat kennelijk voor de opslag van in beslag genomen goederen dient. Zij heeft er onder wat doeken ook nog wat souvenirs verborgen die zij ons nu te koop aanbiedt. Werken bij de douane is kennelijk geen vetpot. We moeten bij een kantoortje de nodige papieren invullen en tonen, voor we uiteindelijk de grens over mogen. We zijn er niet de enigen. Al met al duurt het zeker een uur voor we weer veder kunnen.

Het Chobe National Park in

Direct als we boven op de heuvel zijn is er aan onze linkerkant een weg die toegang geeft tot het Chobe NP. Zoals in Botswana gebruikelijk bestaat de Gate uit twee flinke ronde, witgekalkte gebouwen met rietendak waartussen een afdak als poort. In een van de twee gebouwen is de balie, in het andere zijn toiletten. Het is heel aardig en ruim ingericht. Aan de wanden hier en daar een vergeelde plaat of mededeling. Het is heet.

Wij hebben de pech dat er net na ons mensen zijn aangekomen die het park in willen, maar verklappen dat ze een slagtand van een olifant hebben gevonden en meegenomen. Een goedwillende dame sleept hem naar binnen om de juistheid van hun verhaal te tonen. Welnu, dit is helemaal fout. Het is verdacht. Je mag zo'n tand niet oprapen en meenemen. Waar hebben ze hem gevonden, etc. Er moeten hogere pieten bij komen uit een hoofdkantoor. Dat duurt even. De vrouw met de slagtand barst bijna in huilen uit. Het meisjes dat ons aan het helpen was, was kennelijk een leerling, die onze boekingspapieren niet begreep. De tweede kracht die haar kwam helpen is nu totaal afgeleid door het gebeuren met de slagtand, zodat het alweer een uur duurt voordat onze paperassen in orde zijn en we het park in mogen.

IMG_6648 (45K) Buffelschedel in Chobe National Park: niet opgeraapt.

Naar Ihaha

De track naar Ihaha is een spoor door zwaar zand, waar je in de low gearing in de 2e of 3e versnelling moet rijden. Het vervolg van de route maakt ons erg enthousiast over onze nieuwe verblijfplaats. De track slingert al gauw weer naar beneden en loopt min of meer langs de oever van het hoogwaterbed van de Chobe. Aan de overkant van de rivier ligt Namibië. Daar zien we hier en daar in de brede vlakte een kudde koeien en wat herders. Aan deze kant van de rivier is er veel wild. Zebra's, warthogs, allerhande antilopen (kudu, impala, waterbuck), olifanten, buffels en veel vogels. Ons ritje naar de campsite wordt een game drive! In de loop van de middag komen we bij de camping aan. We krijgen een mooie plaats langs de rivieroever, waar grote schaduwbomen staan. Bij het toiletgebouw loopt een giraf.

IMG_6669a (49K) Olifantenmest

Bavianen

De volgende dag blijkt een groep bavianen in onze grootste boom te fourageren. Een vervaarlijk mannetje komt naar ons kijken en komt wat ongemakkelijk dichtbij. Je weet niet wat er in zo'n beest omgaaat. Dat is wel wat beangstigend. Voordat ik het weet pak ik een stuk hout van onze voorraad voor de braai en steek het dreigend omhoog. Dat gebaar kent de baviaan kennelijk want hij verdwijnt schielijk achter de struiken. Ik vetrouw het niet helemaal en jawel, hij is om de struiken heen gelopen en probeert ons nu van de ander kant te benaderen. Het stuk hout doet wonderen. Na de twede omsluiping geeft hij het op. De bavianen in de boom zijn ondertussen vreedzaam van de boomvruchten aan het eten. Wij zitten eigenlijk op hun plek! Wat doen wij hier ook in hun natuur? Helaas zijn de beesten eraan gewend dat ze bij kampeerders etensresten kunnen vinden. En al zijn de afvalbakken nog zo stevig, de grote bavianen weten ze toch open te breken. In dezelfde struiken zie ik later, vlak naast onze kampeerplek, een bushbuck.

We blijven hier twee nachten. Het is alsof we in een soort tuin van Eden terecht zijn gekomen, waar de wilde dieren overal om je heen te zien zijn. De volgende dag rijden we over tracks langs de oever van de slingerende Chobe. We zien nu ook erg veel olifanten. In deze tijd van het jaar staan veel drinkplaatsen droog, dus komen de olifanten in de rivier baden en drinken. Ook vogels zijn zijn hier in grote variatie aanwezig.

IMG_6660 (39K) Uitzicht op de uiterwaarden van de Chobe rivier bij Ihaha (campsite)

Naar Kasane

We rijden langs de rivier, met veel stops - naar Kasane. We zijn 's ochtens om 11 uur al in het door ons tevoren gereserveerde Chobe Safari Lodge. Een hotel waar veel reisgroepen komen, die vanaf het hotel vervolgens tegen de avond een tochtje per boot over de Chobe maken. En de volgende dag een game drive. Op het terras naast het zwembad drinken we koffie. Aan de overkant zien we een paar olifanten en in de rivier nijlpaarden. De tuin van het hotel is een goede plek om vogels waar te nemen. Er is bijna niemand. Ik zie er onder meer een grote varaan en een trompeter hornbill. Deze vogel heeft een reusachtige kam op zijn snavel.

IMG_6698 (67K) De tuin van het hotel in Kasane

Het hotel biedt ons luxe en tijd om inkopen te doen voor de tocht verder door Botswana. We gaan 4 nachten kamperen op plekken waar geen eten te koop is. Dus we kopen voor 5 dagen eten en water in (een dag reserve) en zorgen dat al onze tanks vol diesel zitten. Het is weliswaar nog geen 400 kilometer naar Maun, de eerste plaats waar weer getankt kan worden, maar we rijden wel over tracks, zodat ons verbruik kan oplopen tot wel 1 liter op 4 kilometer. We kopen vast ons permit voor het Chobe NP - dat moet bij de Sidudu gate in Kasane We gaan Chobe pas weer in bij de Ghoha gate tussen Kachikau en Savuti. Zo hoeven we morgen vroeg niet in de rij achter de safarivoertuigen aan te sluiten.

IMG_6800a (36K) Skimmers boven de Chobe

We maken ook een tocht met een bootje over de Chobe. De roerganger weet wat vogelaars willen: hij legt de boot op tijd stil zodat er goede foto's genomen kunnen worden. We zien veel vogels, waaronder een groep skimmers. Dat zijn vogels die vlak boven het wateroppervlak vliegen en met hun onderste snavelhelft door het water gaan om zo visjes op te pikken. We varen verder stroomafwaarts naar stroomversnellingen vlak voordat de Chobe in de Zambezi uitmondt. Een boom zit vol met allerlei soorten ooievaars en reigers. Op de stenen zitten rotsvorkstaartplevieren (rock pratincole). Helaas wordt het steeds donkerder, zodat geen goede foto's meer te maken zijn.

IMG_6692 (25K) Regenbui boven de Chobe rivier, stroomafwaarts van Kasane

Savuti

We gaan vroeg op weg vanuit Kasane naar Savuti. Dit wordt ons eerste lange stuk over tracks en we weten niet hoe ons dat zal afgaan. De asfaltweg naar Ngoma gaat vlot. Daarna wordt het wat lastiger. We rijden over de oude weg, min of meer een track. Er langs ligt een gloednieuwe asfaltweg in aanbouw. Hele stukken zijn al klaar. Maar wij worden er steeds langs geleid over soms zeer stoffige wegen. Soms is het gissen welke kant we moeten oprijden. De route loopt hier nog parallel aan de Chobe, die we af en toe met zijn groene floodplain zien liggen.

Op het stuk tot Kachikau zijn hier en daar wat dorpjes: verspreide huizen en goed als zodanig herkenbare schooltjes en politieposten. Vanaf Kachikau wordt het een echte track door het zand. Links en rechts is niet erg veel te zien. De route loopt door een vrij brede kaalgeslagen strook, een soort brangang, die lanzaam stijgt en daalt met links en rechts dicht en droog laag bos. Ergens een verroest wegwerktuig, dat ook op Tracks4Africa staat aangegeven.

Pas als we in de buurt van Savuti komen wordt het wat opener en het aantal sporen vermenigvuldigt zich. Het resultaat van safarivoertuigen die hier plegen rond te rijden op zoek naar leeuwen. We moeten een stroomversnelling in het Savutikanaal oversteken (foto) en zijn dan bij de Campsite.

IMG_6846 (56K) Rijden door het Savutikanaal: tot de portieren in het water

Op de camping kunnen we ons na een rit van een uur of zes neerzetten en uitrusten. Het valt op dat ook hier weer veel minder dan de helft van de kampeerplekken bezet zijn. We blijven twee nachten. De tweede dag loopt er een grote olifant over onze kampeerplek, vlakbij onze auto met tent. Hij scharrelt rustig langs de struikjes, wij houden ons stil half achter de auto. Zo'n beest is wel erg groot.

Andere Nederlanders vragen of ze op onze kampeerplek mogen staan. Op hun plek worden ze lastig gevallen door eekhoorns die in hun tent kruipen. De man is in zijn hand gebeten door zo'n beest. Het blijkt dat op een camping in Kasane veel van hun spullen uit de auto gestolen zijn. Ze hebben nog maar weinig kleren over. We helpen ze met een paar dingen. Zo wordt het gezellig en 's avonds zitten we rond het vuur, drinken een biertje en zien op de achtergrond de ogen van onbekende dieren oplichten. 's nachts hoor ik leeuwen brullen.

We rijden zowel ten noorden als ten zuiden van het Savutikanaal rond op zoek naar de meer spannende roofdieren, als leeuwen, jaguars en wilde honden. Helaas zien we die niet. Als je niet weet waar je moet zoeken, vind je deze dieren niet makkelijk. Wel zien we de gewone antilopen. Maar het is hier nu wat dieren betreft vrij stil. Ten zuiden van Savuti liggen wat heuvels en er is vrij veel begroeiing. Ook het Savutikanaal stroont hier. We rijden de weg naar het Savuti moeras een eind op en zien dat het al jaren verdroogde moeras langzaam onderloopt. Veel vogels. We merken dat onze route in het water vast zal lopen en keren terug naar de campsite.

IMG_6843 (37K) Tegen olifanten ommuurde toiletgebouw op Savuti campsite

Route en overnachting

→ Klik hier voor de totale route op kaart

Katima Mulilo - Ihaha (100 km)
Vanaf Katima over asfalt naar het zuiden. Na 70 km grensplaatsje Ngoma, waar de Namibische douaneformaliteiten moeten worden afgedaan. Dan de nieuwe Ngoma Bridge over de Chobe over. Hier is de grenspost van Botswana. Reken op een uurtje, ook als het rustig is. Een halve kilometer verder is de poort van Chobe N.P. Over tracks door diep zand vervolgens naar Ihaha campsite, 25 km, 1 uur.
Ihaha campsite, 2 nachten
In 2010 zijn veel campsites geprivatiseerd. De prijzen zijn hoog. De campsite is schitterend gelegen langs de oever van Chobe, aan de "flood plain". Dat is het gedeelte dat bij hoog water onderloopt. Wij zouden zeggen uiterwaarde. Veel dieren komen hier om van het gras te grazen. Elke plek biedt veel privacy en redelijk wat schaduw. Vanaf je plek kan je, als je wil, de hele dag naar het ruim aanwezige wildleven kijken. De voorzieningen zijn goed.
Ihaha - Kasane (30 km)
Dit is een game drive! Het barst er van het wild. Er zijn veel routes mogelijk. Vaak diep zand en af en toe dreigende olifanten. Neem er de tijd voor, maar check wel op tijd (voor het middaguur) uit bij de gate van het park. Anders betaal je een dag extra.
Kasane, Chobe Safari Lodge
Een groot hotel. Mooi gelegen aan de rivier. Goed om bij te komen en te baden in luxe. Er is ook een campsite bij het hotel. Kasane is een toeristenplaats. Veel (grote) winkels en voorzieningen.
Kasane - Savuti (200 km)
Van Kasane loopt een asfaltweg naar Ngoma Gate (55 kilometer, 1 uur). Vandaar naar Kachikau wordt een asfalt weg aangelegd door Chinezen. De weg was al ver gevorderd toen wij er langs kwamen. Wij moesten nog over de oude zandweg die langs het asfalt liep (55 km, anderhalf uur). In Kachikau, een dorp, was het even lastig de weg naar Savuti te vinden, door de wegwerkzaamheden. Vanaf Kachikau naar Savuti loopt een track door behoorlijk zwaar zand. De afstand is ongeveer 90 kilometer. Onderweg is er een splitsing, zonder wegwijzer. Het schijnt dat beide takken naar Savuti leiden. Wij kozen in een keer de goede tak. Reken op 3 uur voor dit traject. Voor het eerst in jaren stroomde er weer water door het Savuti-kanaal. Wij moesten door snelstromend water van bijna een halve meter diep over rollende stenen rijden. Dat was de eerste keer, spannend. Toen we voor de oversteekplaats stonden kwam er een safarivoertuig, zodat we konden zien hoe diep het was (foto). Er lagen materialen voor een stalen brug. Die schijnt er inmiddels (2011) te zijn.
Savuti campsite
Geprivatiseerd, dus duur. Toiletgebouwen zijn ommuurd om olifanten weg te houden. Binnen de muur is het veilig. Houd rekening met langskomende olifanten en ander wild zoals hyena's ('s nachts). Gloeiend heet donker zand aan de voeten. Op slippers naar het toilet lopen overdag was als lopen over gloeiende kooltjes. Mooi gelegen aan het stromende Savutikanaal en midden in de wildernis.
Kasane - Savuti (200 km)
Van Kasan loopt een asfalt weg naar Ngoma Gate (55 kilometer, 1 uur). Naar Kachikau wordt een asfalt weg gebouwd door Chinezen. De weg was al ver gevorderd toen wij er langs kwamen. Wij moesten nog over de oude zandweg (55 km, anderhalf uur). In Kachikau was het even lastig de weg naar Savuti te vinden, door de wegwerkzaamheden. Vanaf Kachikau naar Savuti loopt een track door behoorlijk los zand. De afstand is ongeveer 90 kilometer. Reken op 3 uur. Voor het eerst in jaren stroomde er weer water door het Savuti-kanaal. Wij moesten door snel stromend water van bijna een halve meter diep over rollende stenen. Dat was spannend. Er lagen materialen vor een brug. Die schijnt er inmiddels te zijn.
Savuti campsite
Geprivatiseerd, dus duur. Toiletgebouwen zijn ommuurd om olifanten weg te houden. Houd rekening met langskomende olifanten en ander wild ('s nachts). Gloeiend heet donker zand. Aan het stromende Savutikanaal en in midden in de wildernis.